YANGINA DAYANIKLI YALITIM VE CEPHE KORUMA SİSTEMLERİ
Yangınlarda meydana gelen mal kayıplarının azaltılması için yangının yayılmadan kontrol altına alınması gerekir. Yangının yayılımı; yapı içerisinde yangın dayanımlı bölümlerin oluşturulması ile yavaşlatılır. Yangın yalıtım malzemeleri ile oluşturulan bu dirençli bölümler ile belirli sürelerde yangının yayılımı sınırlandırılarak; itfaiye ekiplerinin yangın büyümeden müdahale edebilmeleri için zaman kazandırılır. Dolayısıyla mal kayıpları yangın yalıtımı ile azaltılmış olur. Ayrıca, yangının katlar arasında ve komşu binalara yayılarak can ve mal kaybının artmaması için dış cephelerde yangın yalıtımı önlemleri alınır. Yangın yalıtımı yapılmamış binalarda yangının çok hızlı bir sekilde büyümesi sonucu olusan ısı nedeniyle, itfaiye ekiplerinin yangına müdahale edememesi, yapıyı tamamen kullanılmaz hale getirebilir.
Yangın yalıtımı yapılarak; yapı malzemelerinde sıcaklık yükselmesi yavaşlatılır ve hem yapının içerisindeki kişilerin yapıyı terk etmeleri hem de söndürme ekiplerinin yangını kontrol altına almaları için süre kazandırılır.
Alçıpan (kırmızı alçıpan) bölme duvar sistemleri ile uygun kalınlıkta ve özellikte plakalar kullanarak 180 dakikaya kadar yangın dayanımı elde etmek mümkündür.
Yangın Güvenlikli Yapı Tasarım Esasları
YANGIN YALITIM MALZEMELERİ
I. Yapı Yalıtımı
Duvar, Döşeme, Çatı Uygulamaları:
Camyünü, taşyünü, alçı panolar, lifli çimento panolar, seramik yünü, perlit, vermikülit, cam köpüğü, kalsiyum silikat, özel mastikler, ısı ile genleşen özel boyalar, özel kapı ve cam fitilleri vb.
II. Yangın Camları - Yangın Dayanımlı Camlar
E Sınıfı Camlamalar; yangın alevi ve yangın sırasında ortaya çıkan gaz ve dumanın geçişini kırıldıktan sonra dağılmayarak belli bir süre ertelerler. Yangın ısısının geçişini engelleyemezler (telli buzlu, telli polisajlı camlar, borosilikat camlar)
El Sınıfı Camlamalar; yangın alevi ve dumanına ek olarak yangın ısısının geçişini geciktirirler. Özel dolgulu çok katmanlı olan bu camların yaklaşık
III. Teknik (Endüstriyel) Yalıtım
Camyünü, taşyünü, alçı panolar, vermikülit, perlit, kalsiyum silikat, cam köpüğü vb.
Türkiye'de Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik, yapı malzemeleri TS EN 13501-1 standardına göre aşağıdaki tablodaki gibi yapı malzemelerini sınıflandırır.
Döşemeler Dışındaki Yapı Malzemeleri İçin Yanıcılık Sınıfları | ||
Malzemenin Yanıcılık Özelliği | TS EN 13501-1(2) | |
Hiç Yanmaz | A1 | |
Zor Yanıcı | A2 - s1, d0 | |
Zor Alevlenici | B, C - s1, d0 | |
A2 - s2, d0 A2, B, C - s3, d0 | ||
A2, B,C - s1, d1 A2, B,C - s1, d2 | ||
(en az) | A2, B, C - s3, d2 | |
Normal Alevlenici | D - s1, d0 D - s2, d0 D - s3, d0 E | |
D - s1, d2 D - s2, d2 D - s3, d2 | ||
(en az) | E - d2 | |
Kolay Alevlenici | F | |
Döşeme Malzemeleri İçin Yanıcılık Sınıfları | ||
Malzemenin Yanıcılık Özelliği | TS EN 13501-1’e göre (2) | |
Hiç Yanmaz | A1FL | |
Zor Yanıcı | A2FL - s1 | |
Zor Alevlenici | BFL - s1 | |
(en az) | CFL - s1 | |
Normal Alevlenici | A2FL - s2 BFL - s2 CFL - s2 DFL - s1 DFL - s2 | |
(en az) | EFL | |
Kolay Alevlenici | FFL | |
Çatı kaplamaları İçin Yanıcılık Sınıfları | ||
Malzemenin Yanıcılık Özelliği | TS EN 13501-5’e göre (2) | |
Dış Alev Yayılımına Dayanıklı | BROOF | |
Yanıcılık Sınıfı BROOF çatı kaplaması malzemeleri | ||
Test edilmesine gerek olmadan “Dış yangın performansı” özelliklerinin tüm gereklerini karşılayan BROOF çatı kaplaması terimi, çatı teşkilinde en üst tabakayı oluşturan ürünü tanımlamak için kullanılır. | ||
Arduvazlar: Doğal arduvazlar, suni arduvazlar | Ek-2/C sınırlamalarına uygun | |
Kiremitler: Taş, beton, kil, seramik veya çelik çatı kiremitleri | Ek-2/C sınırlamalarına uygun. Herhangi dış kaplamasının inorganik olması veya PCS (Brüt Kalori Değeri) ≤ 4MJ/m2 veya kütlesinin ≤ 200 g/m² olması | |
Çimento esaslı elyaflı levhalar: Düz ve profilli tabakalar, arduvazlar | Ek-2/C sınırlamalarına uygun veya PCS (Brüt Kalori Değeri) ≤ 4MJ/m2 olması | |
Profilli metal tabakalar: Alüminyum, alüminyum alaşım, bakır, bakır alaşım, çinko, çinko alaşım, kaplanmamış çelik, paslanmaz çelik, galvanize çelik, halka sac kaplanmış çelik, vitrifiye emaye çelik | Kalınlık ≥0.4 mm, herhangi bir dış kaplamasının inorganik olması veya PCS (Brüt Kalori Değeri) ≤ 4MJ/m2 veya kütlesinin ≤ 200 g/m² olması | |
Yassı metal tabakalar: Alüminyum, alüminyum alaşım, bakır, bakır alaşım, çinko, çinko alaşım, kaplanmamış çelik, paslanmaz çelik, galvanize çelik, halka sac kaplanmış çelik, vitrifiye emaye çelik | Kalınlık ≥
| |
Normal kullanımda yan sütunda listelenen inorganik örtülerle tamamen kaplanması amaçlanan malzemeler | En az En az
| |
(1) Bu tablolar, TS EN 13501-1’e göre malzemelerin yanıcılık sınıflarını göstermektedir. TS 1263’de verilmiş olan yanıcılık sınıflarına sahip yapı malzemelerinin, TS EN 13501-1’de verilen yanıcılık sınıflarına denkliği için, söz konusu yapı malzemelerinin TSE EN 13501-1’de belirtilmiş olan ilgili sınıfa ait test standardları şartlarını sağlaması gerekir. (2) Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC) kapsamında, Avrupa Birliği Komisyonunun ilgili kararları ile ortaya konulmuş, uyumlaştırılmış standardlara tabi yapı malzemelerinin uyacakları Avrupa Sınıflarıdır. |